Một số kinh nghiệm trong việc hỗ trợ kinh phí, tạo điều kiện cho các hội thực hiện nhiệm vụ được giao tại tỉnh.

Các hội có đặc điểm, tính chất, quy mô và phạm vi hoạt động khác nhau như tổ chức chính trị - xã hội, chính trị - xã hội - nghề nghiệp; xã hội - nhân đạo - từ thiện; đối ngoại... Vai trò của các tổ chức hội là nhằm mục đích tập hợp, đoàn kết hội viên, xây dựng, củng cố khối đoàn kết các dân tộc, hỗ trợ nhau phát triển kinh tế, giảm nghèo. Các tổ chức hội trên địa bàn tỉnh đã phát triển về số lượng, đa dạng về hình thức tổ chức, tập hợp đông đảo hội viên tham gia; hoạt động của các hội theo đúng tôn chỉ, mục đích, điều lệ và các quy định của pháp luật, theo nguyên tắc tự nguyện, tự quản, dân chủ, bình đẳng, công khai, minh bạch, không vì mục đích lợi nhuận.

Nhìn chung, các hội quần chúng trên địa bàn đã có những đóng góp thiết thực cho sự phát triển của tỉnh trên nhiều phương diện như tập hợp, phản ánh yêu cầu, nguyện vọng và chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của hội viên; tích cực tuyên truyền, tham gia xây dựng và thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tham gia góp ý xây dựng cơ chế, chính sách, pháp luật; giám sát, phản biện xã hội đối với cơ chế, chính sách, pháp luật về quản lý phát triển xã hội; phát huy tính dân chủ, huy động nguồn lực để thực hiện tốt công tác an sinh xã hội, tham gia hoạt động đối ngoại, xã hội, từ thiện, giúp đỡ đối tượng gặp khó khăn, nhóm xã hội yếu thế, nhiều thiệt thòi, góp phần xóa đói, giảm nghèo, giải quyết các vấn đề xã hội, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, củng cố khối đoàn kết dân tộc, đồng thuận xã hội...

Quán triệt Kết luận số 102-KL/TW ngày 22 tháng 9 năm 2014 của Bộ Chính trị về hội quần chúng về tổ chức và hoạt động của hội quần chúng và các quan điểm chỉ đạo của Đảng về nguyên tắc tổ chức, hoạt động của hội quần chúng tại Nghị quyết Hội nghị lần thứ 6 Ban chấp hành Trung ương (khóa XII), UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 09/CT-UBND ngày 19 tháng 7 năm 2018 của UBND tỉnh về tăng cường công tác  quản lý nhà nước đối với các tổ chức hội trên địa bàn tỉnh, theo đó tỉnh Bình Định xác định rõ mục tiêu: “từ năm 2020, thực hiện khoán kinh phí hoạt động đối với các hội đã được giao biên chế, hỗ trợ kinh phí hoạt động gắn với nhiệm vụ được giao”. UBND tỉnh đã giao Sở Nội vụ, Sở Tài chính, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và các hội có tính chất đặc thù có trách nhiệm phối hợp, tham mưu UBND tỉnh xem xét, hỗ trợ kinh phí hoạt động gắn với nhiệm vụ được giao cho các hội theo nội dung Kết luận số 102-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Triển khai thực hiện mục tiêu và giải pháp nêu trên, kể từ năm 2020, UBND tỉnh không thực hiện việc giao biên chế cho các hội có tính chất đặc thù mà chuyển sang thực hiện hỗ trợ kinh phí hoạt động cho các hội gắn với nhiệm vụ nhà nước giao. Các giải pháp cần thiết đã được tỉnh Bình Định triển khai được thực hiện đồng bộ như sau:

1.Ổn định tổ chức và thực hiện chế độ chính sách đối với người làm việc tại các hội, cụ thể:

- Đối với cán bộ, công chức, viên chức đã được cơ quan có thẩm quyền điều động/ tuyển dụng: Giữ ổn định số lượng người làm việc hiện có tại các hội có tính chất đặc thù cấp tỉnh, cấp huyện và thực hiện các chế độ chính sách về tiền lương, bảo hiểm xã hội; quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng; đề bạt, bổ nhiệm, khen thưởng, kỷ luật; thuyên chuyển, thôi việc, nghỉ hưu... như quy định hiện hành của Luật Viên chức, quy định về công tác tổ chức, cán bộ của tỉnh và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

- Đối với người đã nghỉ hưu giữ chức danh lãnh đạo chuyên trách tại các hội có tính chất đặc thù: Được hưởng chế độ thù lao hàng tháng bằng hệ số/ mức lương cơ sở (cấp tỉnh: Chủ tịch: 4,0, Phó Chủ tịch: 3,4; cấp huyện: Chủ tịch: 2,56; Phó Chủ tịch: 2,17; Cấp xã: Chủ tịch: 1,0). Các hội có tính chất đặc thù có nhu cầu hợp đồng lao động giúp việc cho hội, do hội thỏa thuận với người lao động và thực hiện ký kết hợp đồng lao động theo quy định của Bộ Luật Lao động.

Các nội dung này đều được Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân tỉnh thống nhất và UBND tỉnh thể chế bằng quyết định hành chính để thực hiện thống nhất trong phạm vi toàn tỉnh.

2.Về xác định nhiệm vụ Đảng, Nhà nước giao để làm cơ sở hỗ trợ kinh phí hoạt động:

UBND tỉnh đã phân công Sở Nội vụ phối hợp với Sở Tài chính hướng dẫn các hội xây dựng và đăng ký các nhiệm vụ, chương trình công tác hàng năm, trên cơ sở đó, báo cáo, đề xuất UBND tỉnh xem xét giao nhiệm vụ cho các hội, làm cơ sở hỗ trợ kinh phí cho hội hoạt động. Nội dung nhiệm vụ mà các hội xây dựng, đề xuất đều có ý kiến tham gia, thẩm định bằng văn bản của các sở chuyên ngành (cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực hoạt động của hội) nhằm đảm bảo các nhiệm vụ phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, gắn với định hướng, nhiệm vụ phát triển ngành, lĩnh vực và đảm bảo không trùng lắp, chồng chéo với chức năng, nhiệm vụ của các sở chuyên ngành, phù hợp với quy mô, tính chất và phạm vi hoạt động của hội. Đối với cấp huyện, UBND tỉnh giao UBND các huyện, thị xã, thành phố căn cứ khả năng cân đối ngân sách của cấp mình xem xét, hỗ trợ kinh phí đối với các hội cấp huyện, cấp xã gắn với nhiệm vụ cụ thể theo yêu cầu nhiệm vụ chính trị - xã hội của địa phương.

3.Về hỗ trợ, bố trí cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc cho các hội:

Các hội đặc thù của tỉnh cơ bản đều được bố trí trụ sở làm việc; hàng năm, các cấp chính quyền của tỉnh đều xây dựng kế hoạch rà soát để bỏ sung kinh phí, hỗ trợ cơ sở vật chất, phương tiện làm việc cho các hội; hỗ trợ các hội trong việc đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ công tác cho cán bộ hội; tạo điều kiện cho hội mở rộng quan hệ hợp tác trong tổ chức các phong trào hoạt động… nhờ đó, nhiều tổ chức hội đã phát huy vai trò tích cực trong việc tập hợp, đoàn kết, bảo vệ các quyền, lợi ích chính đáng, hợp pháp của hội viên; vận động hội viên hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước của địa phương, góp phần tích cực vào việc xây dựng, củng cố, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân và thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh, giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.

Công tác quản lý hội nói chung và đặc biệt là giải quyết chế độ, chính sách đối với những người làm việc trong các tổ chức hội; cơ chế hỗ trợ tài chính cho các hội nói riêng trong thời gian qua của tỉnh Bình Định cơ bản đáp ứng và hỗ trợ kịp thời cho các hội hoạt động, tuy nhiên vẫn còn bộc lộ một số bất cập trong quá trình triển khai thực hiện. Để thực hiện tốt hơn nhiệm vụ này trong giai đoạn tới, Bộ, ngành Trung ương cần quan tâm hướng dẫn để các địa phương thực hiện một số nhiệm vụ sau:

Thứ nhất:Chính phủ sớm ban hành quy định về chế độ, chính sách đối với hội đặc thù và ban hành tiêu chí giao biên chế, điều kiện hoạt động; xây dựng chế độ chính sách cho cán bộ làm việc tại các hội theo Kết luận của Ban Bí thư tại Thông báo số 158-TB/TW ngày 02 tháng 01 năm 2020.

Thứ hai:Bộ Nội vụ, các Bộ, ngành Trung ương tham mưu Chính phủ ban hành danh mục cụ thể các nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước giao theo ngành, lĩnh vực quản lý để làm cơ sở giao nhiệm vụ và hỗ trợ hoặc giao khoán kinh phí hoạt động cho các cấp hội.

Thứ ba: Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các hội đặc thù Trung ương quy định rõ và ban hành quy định thống nhất hướng dẫn về tổ chức, hoạt động đối với hội có hệ thống từ Trung ương đến địa phương; hướng dẫn việc thống nhất thực hiện chung một Điều lệ và sửa đổi Nghị định số 45/2013/NĐ-CP cho phù hợp với quy định mới của Đảng, phù hợp với yêu cầu công tác quản lý hội trong tình hình mới của đất nước./.