Hiệp định Giơ-ne-vơ ký kết gồm thỏa thuận quy định lấy vĩ tuyến 17 làm giới tuyến quân sự tạm thời để lực lượng hai bên tập kết: quân đội nhân dân Việt Nam tập kết ra phía Bắc, quân đội liên hiệp Pháp ở phía Nam. Giới tuyến quân sự chỉ có tính chất tạm thời, không có giá trị ranh giới hay lãnh thổ. Hiệp định cũng đã quy định rõ các khu tập kết:
Khu tập kết 80 ngày ở Hàm Tân – Xuyên Mộc.
Khu tập kết 100 ngày ở Cao Lãnh, Đồng Tháp Mười.
Khu tập kết 200 ngày ở Sông Đốc, Cà Mau.
Khu tập kết 300 ngày ở Cảng Quy Nhơn, Bình Định.
Bình Định đã trở thành khu tập kết ra Bắc có quãng thời gian lâu nhất, do đó số lượng người tập kết ra Bắc của tỉnh cũng chiếm phần lớn so với các tỉnh còn lại. Những tư liệu, hình ảnh về thời kỳ lịch sử vàng son của tỉnh nhà sẽ được trưng bày tại buổi Trưng bày tài liệu chuyên đề “Ký ức thanh xuân trên đất Bắc”.
Thực hiện quy định về chuyển quân tập kết ra Bắc, ngày 31/8/1954, Bộ chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam ban hành chỉ thị “ Về việc đón tiếp bộ đội, thương binh, một số cán bộ và đồng bào miền Nam ra Bắc”. Chỉ thị nêu rõ: đây là việc “cần phải làm thật chu đáo và có kết quả thật tốt”, bởi việc “đón tiếp, phân phối công tác tìm nơi tạm ở và công việc làm là rất trọng yếu, có ảnh hưởng và tác dụng chính trị rất lớn, không những đối với tinh thần, tư tưởng của những người ra ngoài này mà còn ảnh hưởng rất lớn đối với tinh thần đối với đồng bào miền Nam ở trong kia”. Những hình ảnh, tư liệu, tài liệu về việc đón tiếp chiến sĩ, cán bộ, con em miền Nam xuống tàu tập kết của đồng bào miền Bắc sẽ được trưng bày tại Trưng bày tài liệu chuyên đề “Ký ức thanh xuân trên đất Bắc”.
Trường học sinh miền Nam trên đất Bắc là những trường dành riêng cho các cháu nhỏ miền Nam, trước hết là con em cán bộ, bộ đội, các gia đình “thuộc diện chính sách” được các địa phương miền Nam gửi ra để học tập, nuôi dưỡng, chuẩn bị cho sự nghiệp cách mạng miền Nam và cả nước những năm sau này.
Những tư liệu, hình ảnh, câu chuyện về học sinh miền Nam tỉnh Bình Định được trưng bày tại Trưng bày tài liệu chuyên đề “Ký ức thanh xuân trên đất Bắc”.
Triển lãm dự kiến bắt đầu vào ngày 28/08/2024 tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Bình Định.
12 Mai Hắc Đế, phường Ghềnh Ráng, thành phố Quy Nhơn./.